Obecnie, co dziesiąty Polak zmaga się z dolegliwościami, związanymi z układem wydalniczym, głównie nerkami. Infekcja dróg moczowych dotyka rocznie od 6 do 10% młodych ludzi, a po 50. roku życia cierpi na nie aż 20% populacji. Jedna z najczęstszych i najpoważniejszych chorób dzisiejszej cywilizacji – cukrzyca – dotknęła w naszym kraju ponad 2 miliony osób. Jest ona pierwszą i najbardziej oczywistą determinantą powstawania u ludzi schyłkowej niewydolności nerek, co w efekcie prowadzi do konieczności podjęcia procesu leczenia.
Przewlekła niewydolność nerek stanowi złożony zespół chorobowy, cechujący się najczęściej powolnym, ale nieodwracalnym i postępującym pogorszeniem funkcji organu. U podstaw tej choroby leży system schorzeń, który niszczy miąższ nerek, co w efekcie prowadzi do upośledzenia zarówno wydalniczej, jak i wydzielniczej funkcji organu (zaburzenie wydzielania hormonu erytropoetyny). W wyniku tego nerki nie są w stanie usunąć z organizmu substancji szkodliwych, toksycznych dla człowieka oraz nadmiaru wody. Powoduje to nagromadzenie się tych związków w ciele chorego, co w następstwie wywołuje objawy chorobowe i prowadzi do uszkodzenia innych układów wewnętrznych, jak systemu pokarmowego, odpornościowego, układu sercowo-naczyniowego czy kostno-stawowego.
W momencie, gdy nerki nie są w stanie oczyścić krwi z nadmiaru płynów, składników mineralnych czy produktów przemiany materii, nie potrafią produkować hormonów oraz stymulować tworzenia erytrocytów, wtedy współczesna medycyna stosuje metodę terapii nerko-zastępczej, zwaną dializą. Jest to jedna z najpopularniejszych metod leczenia przewlekłej niewydolności nerek. System dializ został wprowadzony w latach 60. XX wieku i stał się powszechnie stosowanym zabiegiem w leczeniu na całym świecie.
Aby dializa mogła być zastosowana i, co najważniejsze, była efektywna, musiał narodzić się sposób na pobranie krwi z organizmu chorego, przefiltrowanie jej przez dializator i ponowne wprowadzenie oczyszczonej krwi do ciała pacjenta. Ponieważ proces taki będzie musiał być wielokrotnie powtarzany, potrzebny jest stały dostęp do naczyń krwionośnych chorego. Takim sposobem stało się rozwiązanie, noszące nazwę przetoki tętniczo-żylnej. Jest to najpowszechniej stosowana, a zarazem najbezpieczniejsza metoda dostępu do krwioobiegu człowieka, która powoduje, że hemodializa staje się zasadna w użyciu i jednocześnie skuteczna w leczeniu. Innymi sposobami uzyskania dostępu do obiegu krwi człowieka, stosowanymi w zależności od predyspozycji chorego, są: tętniczo-żylna proteza naczyniowa – zwana graftem oraz centralny cewnik żylny.
Przetokę dializacyjną tworzy się poprzez nacięcie na nadgarstku, ramieniu lub nodze, w celu połączenia tętnicy i żyły w jedną strukturę. W normalnych warunkach te naczynia krwionośne nigdy nie występują jako naczynia połączone, ponieważ pełnią w organizmie człowieka zgoła odmienne zadania. Sam zabieg trwa około godziny i odbywa się przy znieczuleniu miejscowym pacjenta. Połączenie naczyń powoduje szybszy i silniejszy przepływ krwi. Takie spojenie tętniczo-żylne może być wrodzone lub powstać na skutek urazu. Przetoki są w stanie występować w każdej okolicy ciała człowieka, ale najczęściej powstają na kończynach dolnych oraz pomiędzy naczyniami mózgowia.
Innym sposobem leczenia przewlekłej niewydolności nerek jest dializa otrzewnowa. Pozwala ona, na usunięcie z organizmu chorego nagromadzonych płynów, a także, w ciężkich przypadkach, toksyn mocznicowych. Dializa ma miejsce w jamie brzusznej, w której dochodzi do wymiany pomiędzy krwią, wypełniającą naczynia błony otrzewnowej pacjenta lub naturalną błonę otaczającą narządy jamy brzusznej, a płynem dializacyjnym znajdującym się w jamie otrzewnowej.
